Ontwikkelingen in Duitsland en Italië interessant voor Einstein Telescope
Recente ontwikkelingen in Italië en Duitsland zijn interessant voor de ontwikkeling van de Europese Einstein Telescope.
In Duitsland is de komst van het Deutsches Zentrum für Astrophysik (Duits centrum voor astrofysica, DZA) in de Duitse deelstaat Saksen zeker geworden. De Duitse minister Bettina Stark-Watzinger (Onderwijs en Research) heeft op 29 september aangekondigd dat er na de aanloopfase jaarlijks zo’n 170 miljoen euro wordt gereserveerd voor het DZA in de Saksische regio Lausitz.
Stan Bentvelsen leidt als wetenschappelijk directeur van Nikhef het Nederlandse project van de EMR-kandidatuur voor de Einstein Telescope. Hij is tevreden over deze stap van de Duitse federale overheid, omdat die hiermee het belang van dit type onderzoek onderstreept.
“Dit centrum is een aanwinst voor het wetenschappelijke vakgebied. Deze stap versterkt ook de mogelijkheid voor Nikhef en andere partners om straks op wetenschappelijk gebied samen te werken met het nieuwe Duitse onderzoeksinstituut.”
DZA zal zich richten op toponderzoek op het gebied van astronomie. Daarnaast wil het centrum astronomische data uit de hele wereld bundelen en verwerken, zoals die van de toekomstige Square Kilometre Array (Australië en Zuid-Afrika) en de toekomstige Einstein Telescope. Derde focus van het DZA is een technologiecentrum dat instrumentarium voor observatoria ontwikkelt. Hiervoor bouwt het DZA ook een ondergronds onderzoekslaboratorium.
Bentvelsen heeft geen aanwijzingen dat deze ontwikkelingen in Duitsland ertoe zouden leiden dat Saksen als derde kandidaat voor de Einstein Telescope naar voren wordt geschoven. Daartoe zijn volgens de natuurkundige in Duitsland geen stappen gezet, zoals bijvoorbeeld het opstellen een haalbaarheidsstudie. “Einstein Telescope staat ook niet op de huidige roadmap in Duitsland, die leidend is bij het maken van keuzes op dit gebied.”
De Duitse deelstaat Noordrijn-Westfalen heeft zich al uitgesproken voor de EMR-kandidatuur voor de Einstein Telescope in het grensgebied van Nederland, België en Duitsland.
Italiaanse voorstudie
Naast de ontwikkelingen in Duitsland is er ook Italiaans nieuws over Einstein Telescope. De demissionaire premier Mario Draghi stelde in de week na de Italiaanse verkiezingen dat zijn regering de kandidatuur van Sardinië als locatie voor de Einstein Telescope ook financieel wil steunen. Het zou daarbij gaan om 50 miljoen euro voor de voorstudie, die moet leiden tot een Italiaans bidbook. Ook werd gesproken over aanvullende bedragen, onder andere voor de aanleg van benodigde infrastructuur. De Italiaanse verkiezingen werden nodig nadat Draghi in juli opstapte als premier van de regering van nationale eenheid.
