Einstein Telescope in het kort
De Einstein Telescope wordt een meetinstrument van wereldklasse om zwaartekrachtsgolven te detecteren. Als projectbureau verkennen wij de kansen voor het grensgebied van Nederland, België en Duitsland om dit baanbrekende meetinstrument te huisvesten.
Zwaartekrachtsgolven: rimpels in het heelal
Ons heelal trilt dagelijks als ergens in het universum zwarte gaten of neutronensterren om elkaar draaien of botsen. Albert Einstein voorspelde al in 1916 dat afstanden bijna onmeetbaar oprekken en inkrimpen als zo’n zwaartekrachtsgolf langskomt. In 2015 wist de Amerikaanse detector LIGO dat verschijnsel voor het eerst te meten.
Met de Einstein Telescope gaan onderzoekers bijvoorbeeld op zoek naar het geboorteproces van zwarte gaten, de structuur van neutronensterren, en de aard van het heelal direct na de oerknal. Ook willen ze de voorspellingen van Einsteins relativiteitstheorie testen als nooit tevoren. Zo krijgen we nieuwe inzichten in ons universum. Het observatorium is daarmee van grote betekenis voor de internationale natuur- en sterrenkunde.
Ondergronds observatorium
Bovengronds is van de Einstein Telescope nauwelijks iets te zien, want het observatorium met zijn drie gangen van elk 10 kilometer lang komt 250 tot 300 meter onder het aardoppervlak om ongestoord te kunnen meten.
De Einstein Telescope meet zwaartekrachtsgolven door met gevoelige lasers en trillingsvrij opgehangen spiegels voortdurend de lengte van zijn drie detectorgangen te controleren. Als die lengte in een specifiek patroon verandert is dat het signaal van een langskomende zwaartekrachtsgolf. De Einstein Telescope zal duizend keer meer zwaartekrachtsgolven detecteren dan zijn voorgangers.
Veelbelovende locatie
Een van de meest kansrijke locaties voor de Einstein Telescope is het grensgebied van Nederland, België en Duitsland. Hier houdt de zachte bovengrond van dit gebied trillingen door menselijke activiteit aan het oppervlak tegen, zodat het ondergrondse observatorium ongestoord kan meten. Daarnaast zijn de goede verbindingen en het netwerk van kennisinstellingen en bedrijven belangrijk voor de Einstein Telescope. Uiteindelijk besluiten Europese ministers waar de Einstein Telescope wordt gebouwd.
Stimulans voor de omgeving
De Einstein Telescope is een uitgelezen kans voor de maatschappij in de gastlanden en speciaal in het grensgebied waar het observatorium kan komen te staan. De hightech industrie en het midden- en kleinbedrijf kijken uit naar de opdrachten voor de bouw van het observatorium. Ook opleidingen zien kansen om jong talent uit het grensgebied en daarbuiten aan te trekken. Het observatorium zorgt zo voor werkgelegenheid en laat een netwerk van innovatieve bedrijven groeien.