Italiaanse overheid reserveert fondsen voor bouwfase Einstein Telescope
De Italiaanse minister Anna Maria Bernini (Universiteit en Onderzoek) heeft ongeveer 950 miljoen euro toegezegd voor de bouwfase van de Einstein Telescope. Dat bedrag komt beschikbaar als Sardinië wordt gekozen om het baanbrekende observatorium voor zwaartekrachtsgolven te huisvesten.
De ondergrondse Einstein Telescope is Europa’s volgende stap in het werk aan zwaartekrachtsgolven, een nieuwe manier om donkere delen van het heelal te onderzoeken die onzichtbaar zijn voor gewone telescopen. Naast de Euregio Maas-Rijn is het Sos Enattos-gebied op het Italiaanse eiland Sardinië een van kandidaat-locaties.
Om de kandidatuur van Sardinië te ondersteunen, reserveert de Italiaanse regering fondsen voor de bouwfase van de Einstein Telescope. Die komen beschikbaar als Europese overheden rond 2026 besluiten om het observatorium in het Sos Enattos-gebied te bouwen. Dat staat in een brief van de Italiaanse Minister voor Universiteit en Onderzoek aan het Italiaanse onderzoeksinstituut INFN. De totale aanlegkosten worden geschat op zo’n 2 miljard euro.
Euregio Maas-Rijn
Naast Sardinië bereiden ook Nederland, België en Duitsland zich voor op een gezamenlijke kandidatuur voor de Einstein Telescope in hun grensgebied, de Euregio Maas-Rijn. De drie landen maakten al fondsen beschikbaar voor de haalbaarheidsstudie die momenteel loopt.
Daarnaast reserveerde Nederland in 2022 uit het Nationaal Groeifonds al 840 miljoen euro voor de bouwfase van het observatorium, als dat in de EMR komt te staan. Ook de Duitse deelstaat Noordrijn-Westfalen heeft zo’n toezegging gedaan, afhankelijk van steun van de federale Duitse regering.
Zowel de EMR en op Sardinië voeren nu haalbaarheidsstudies uit voor hun Einstein Telescope-kandidatuur. Ze brengen onder andere de geschiktheid van de ondergrond, de inpassing in de omgeving, beschikbare infrastructuur en het netwerk van vooraanstaande onderzoeksinstellingen en high-tech bedrijven in kaart. Rond 2026 besluiten Europese overheden op basis van het totaalaanbod per locatie waar de Einstein Telescope wordt gebouwd.
