Meteen naar de content

ETpathfinder en E-TEST verwelkomen buitenlandse interesse voor Einstein Telescope

Welke kansen biedt de Einstein Telescope aan Europese onderzoekers en bedrijven? Vertegenwoordigers van het Franse ministerie van Hoger Onderwijs en Onderzoek brachten een werkbezoek aan Luik en Maastricht om zich te laten informeren.

De Einstein Telescope is een wereldwijd uniek wetenschappelijk project dat diep onder de grond met ongekende precisie zwaartekrachtsgolven kan meten. Dit zal nieuwe inzichten opleveren over het heelal en het leven op aarde, tevens is het van groot belang voor de economie, voor innovaties in de samenleving en voor banen van wetenschappers, hbo’ers en mbo’ers.

Geen wonder dat België, Duitsland en Nederland samen hopen deze ondergrondse onderzoeksinstallatie te mogen realiseren in hun grensgebied, de Euregio Maas-Rijn. Naast de Euregio Maas-Rijn is ook het Italiaanse eiland Sardinië in beeld als een mogelijke locatie voor de Einstein Telescope. De beslissing over de locatie van het observatorium wordt pas in 2026 genomen door alle aan het project deelnemende landen.

Bezoek Franse delegatie aan onderzoeksfaciliteit CSL Luik op 2 februari 2024. Foto: Lodewijk Smoor

Om de Einstein Telescope naar de Euregio Maas-Rijn te halen, zijn al veel voorbereidingen in gang gezet. Hiervoor is veel belangstelling. Op 1 en 2 februari werden drie experts van het Franse ministerie van Hoger Onderwijs en Onderzoek (MESR) uitgenodigd in Luik en Maastricht om het Einstein-telescoopproject en de kandidatuur van de Euregio Maas-Rijn te bespreken. Vragen die aan bod kwamen waren: hoe is het project georganiseerd, hoe werkt de besluitvorming en hoe kunnen  onderzoekers deelnemen? En wat voor kansen zijn er voor bedrijven om bij te dragen met hoogstaande technologie?

Bij de bouw van de telescoop is veel hoogwaardige technologie nodig, die nu vaak nog niet bestaat. De lasers, de spiegels en extreme koudetechnologie bijvoorbeeld. Ook moeten de omstandigheden perfect zijn, om de metingen niet te verstoren. Zo moet de tunnel perfect worden gegraven, en moeten de druk en luchtvochtigheid in die tunnels precies goed zijn. Een grote technische uitdaging.

“We hebben veel gesproken met de verschillende betrokken actoren van dit complexe project dat ondersteund wordt door de EU Maas-Rijn Regio, en waren onder de indruk van hun dynamiek en enthousiasme,” benadrukte Frédéric Ravel, directeur van de sector energie, duurzame ontwikkeling, chemie en processen bij het Franse ministerie MESR.

Jean-Luc Biarrotte, wetenschappelijk adviseur voor onderzoeksinfrastructuren, was tevreden over het feit dat “de sterke Europese impuls voor zwaartekrachtgolven, die al stevig gevestigd is door EGO-Virgo, onverminderd doorgaat en veelbelovend is voor de komende decennia”.

“Het bezoek aan de laboratoria van baanbrekende projecten zoals ET Pathfinder en E-test was erg interessant en stelde ons in staat om de balans op te maken van concrete wetenschappelijke en technologische vooruitgang,” voegde Susanna Gota-Goldmann, plaatsvervangend hoofd van het departement grote onderzoeksinfrastructuren, eraan toe.

Tijdens hun bezoek bekeek de Franse delegatie de internationale testfaciliteit ETpathfinder in Maastricht en het onderzoekscentrum voor aerospace van de universiteit Luik en het bedrijf Amos, waar technologie voor de Einstein Telescope wordt ontwikkeld. Ook spraken ze met vertegenwoordigers van de Duitse deelstaat Noordrijn-Westfalen, dat naast België en Nederland partner is in de EMR-kandidatuur. Regionale investeringsmaatschappijen vertelden tenslotte over het groeiende netwerk van bedrijven die technologie ontwikkelen voor de onderzoeksfaciliteit.

“We merken dat de Einstein Telescope en de bijbehorende hoogwaardige technologie tot de verbeelding spreken, er is veel enthousiasme en veel kennis in deze regio”, zegt Martijn Poel, MT-lid bij de directie Onderzoeks- en Wetenschapsbeleid van het Nederlandse Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. “Tijdens dit bezoek ging het over de gezamenlijke aanpak van alle onderzoeksinstituten, bedrijven en overheden in de regio richting een kandidatuur. Andere landen zijn zeer welkom om met ons samen te werken aan dit internationale project.”

Deel dit artikel