‘Een hefboom voor de toekomst’
Michel Moutschen, vicerector voor onderzoek aan de universiteit van Luik (ULiège), vertelt ons over de potentiële impact van de Einstein Telescope (ET), de betrokkenheid van ULiège bij dit revolutionaire project, evenals zijn persoonlijke visie en affiniteit met dit grootschalige wetenschappelijke instrument.
Wat fascineert u zo aan de Einstein Telescope?
“De Einstein Telescope is een buitengewoon instrument door zijn omvang en het fenomeen dat hij bestudeert; moeilijk te bevatten voor de gewone mens. Wat fascinerend is, is het vermogen van de wetenschap om concepten te concretiseren die anders alleen met wiskundige formules konden worden begrepen. In deze tijd van publieke onzekerheid zal de ET dienen als een krachtige herinnering aan de fundamentele missie van de wetenschap: in dienst blijven van de samenleving door een abstract concept (zwaartekrachtsgolven) om te zetten in een concrete werkelijkheid (de telescoop zelf).
Het is ook een formidabel instrument dat het belang van internationale samenwerking en samenwerking tussen verschillende wetenschappelijke en technologische disciplines onderstreept, met mogelijke economische effecten voor decennia. De ET symboliseert de materialisatie van wetenschappelijke concepten, waardoor de perceptie van de wetenschap als een voortdurend evoluerend en innovatief domein wordt versterkt.”
Wat is de betrokkenheid van de ULiège bij de ET?
“De ULiège speelt een cruciale rol in dit project. Onze onderzoekers, zoals Christophe Collette, Frédéric Nguyen en hun teams, om er maar een paar te noemen, zijn al betrokken bij de voorbereidende fases. De toekomst ziet er veelbelovend uit met het potentieel voor talrijke promotieonderzoeken en een versterking van de experimentele fysica.”
Een ongekende impact?
“Gegeven de ongekende omvang en wetenschappelijke en technologische complexiteit van het project, is de ET misschien wel het enige wetenschappelijke initiatief dat een samenwerking van alle universiteiten van de Federatie Wallonië-Brussel en Vlaanderen vereist, wat op zich al opmerkelijk is omdat het talrijke academische actoren samenbrengt voor een gemeenschappelijk doel. Uit deze nieuwe of versterkte samenwerkingen zouden mooie wetenschappelijke ontdekkingen kunnen voortkomen, binnen of buiten ET.
Dit project heeft twee kanten: enerzijds de economische en objectieve effecten, met name via initiatieven zoals ET2SME (Einstein Telescope To Small and Medium-sized Enterprises, Interreg-project dat de betrokkenheid van bedrijven bij de Einstein Telescope vergemakkelijkt en de positieve economische impact van de ET voor bedrijven maximaliseert red.), en anderzijds een subjectieve en symbolische dimensie. Voor onze regio is het van cruciaal belang om niet te blijven hangen in een voorbij verleden, maar deze kans te grijpen om een hefboom te creëren voor een welvarende toekomst.”
Hoe gaan we dat bereiken?
“Ik ben opgeleid als arts. Daardoor weet ik hoe ik complexe concepten in de praktijk moet brengen, bijvoorbeeld door de juiste behandeling voor een patiënt te vinden en hem of haar op de juiste manier uitleg te geven over ziekten of aandoeningen die soms erg complex zijn. Deze brede kloof tussen de conceptuele en praktische aspecten van de Einstein Telescope kun je daarmee vergelijken. Daarom benadruk ik het belang van het populariseren en vereenvoudigen van deze concepten voor het grote publiek. Wat mijzelf betreft, mijn eerste stappen in het ET-avontuur waren praktische aspecten, zoals onderhandelingen met advocaten en discussies in het veld over vestigingsgebieden, die veel voorbereidend werk van me vergden om de wetenschappelijke complexiteit te vertalen naar concrete acties.”
