Op datzelfde moment..

Bij een megaproject als de Einstein Telescope gaat het logischerwijs over heel veel verschillende onderwerpen. En dat geldt daarmee ook voor communicatie over die telescoop. Over wetenschap, over innovatie, valorisatie en economische kansen, over de omgeving, over politiek en bestuur, over participatie, over jongeren en hun toekomst, over de voorbereidingen voor ons bidbook. Om er een handvol te noemen. Er verscheen inmiddels zelfs een roman met de Einstein Telescope als rode draad.

Als je voor communicatie van zo’n project aan de lat staat, vind je het belangrijk hoe media over je berichten en wat stakeholders, fans of kritische volgers over je op social media posten. In ons geval vooral via LinkedIn.

Ik neem jullie daarom even mee terug naar vrijdag 7 november. Meer dan duizend schoolkinderen keken in het MECC in Maastricht niet alleen naar de paarden tijdens Jumping Indoor Maastricht. Ze verkenden door VR-brillen alvast het heelal zoals we dat straks via onze telescoop ‘in het echt’ gaan doen. Die springpaarden waren boeiend, maar dat kijkje in de toekomst – misschien wel hún toekomst – was eigenlijk wel spannender.

Op datzelfde moment, nauwelijks een kilometer verderop in het Gouvernement, het Provinciehuis van Nederlands Limburg, nam het Limburgs Parlement een motie aan. Met ruime meerderheid gaf de politiek opdracht 10 miljoen euro extra voor de Einstein Telescope te reserveren. Niet om wetenschappers blij te maken, maar vanuit het vertrouwen dat onze telescoop straks de economie sterker maakt en daarmee ook de samenleving een boost geeft. 

Verreweg de meeste media-aandacht kreeg – op datzelfde moment – de start van de Vlaamse roadshow in Hasselt. Doel: scholieren laten kennismaken met de Einstein Telescope en ze te interesseren voor een studie in de exacte richting of techniek. Deze Einstein-karavaan trekt de komende tijd langs universiteiten in Vlaanderen. Universiteit Hasselt had de primeur. Minister-president Diependaele gaf er het startschot voor een indrukwekkende Ronde van Vlaanderen.

Zelf vertelde ik die middag ons Einstein Telescope-verhaal aan de woordvoerders van de Nederlandse Commissarissen van de Koning. Die waren best geïnteresseerd in de rimpelingen van het heelal, maar ze wilden eveneens weten of we ook elders rimpelingen tegenkomen. Dus vertelde ik over de publieksbijeenkomst eerder die week in het Waalse Welkenraedt. Met gedegen presentaties van de Waalse  Franstalige collega’s. Desondanks kon ons verhaal een paar bezoekers niet bekoren, zo maakten ze na afloop duidelijk. Ze hadden nog vragen, veel vragen. Vooral over wat een bouwperiode van de Einstein Telescope voor de directe omgeving zou betekenen. Hún omgeving. Waarom hadden ze daar zo weinig over gehoord? Of we soms iets te verbergen hadden?

Ik deed een poging uit te leggen dat we eerst moeten weten wáár we de ondergrondse driehoek willen bouwen om vervolgens preciezer te kunnen inschatten welke impact die bouwperiode heeft en waar dat het geval is. Ook meldde ik dat we erop hopen en er eigenlijk een beetje op rekenen dat we straks veel transporten per spoor in plaats van met alleen maar vrachtauto’s kunnen uitvoeren. Duurzamere logistiek en minder overlast.

Een mevrouw uit het groepje keek me indringend aan. Haar boodschap was duidelijk: eerst zien, dan geloven! Jaren geleden was haar in een ander project van alles beloofd, gaf ze aan. Destijds rond de aanleg van het spoor voor de hoge snelheidstrein TGV tussen Luik en Aken. In plaats van nul overlast hadden in werkelijkheid enorme bergen zand lange tijd haar uitzicht verpest. En veel wegen door het dorp waren in die periode vooral geschikt geweest voor een wereldkampioenschap modderballet in plaats van voor een soepele doorstroming van het verkeer. Dat wilde deze mevrouw nooit meer meemaken.

Ik moest aan haar denken toen ik op zaterdagochtend door het dagelijkse overzicht van media scrolde. Mooie oogst over die vrijdag ervoor. De boodschap van de mevrouw in Welkenraedt blies echter een licht wolkje mijn weekend binnen.  

Jazeker, ik ben er zeer van overtuigd dat de Einstein Telescope talloze kansen biedt voor wetenschap, innovatie, economie en daarmee ook voor de mensen in de Euregio Maas-Rijn en ver daarbuiten. Tegelijkertijd besef ik dat de haalbaarheid van het project óók wordt bepaald door ons antwoord op vragen zoals die van deze mevrouw in Welkenraedt.

Henk Schroen is zelfstandig adviseur voor communicatie en media. Vanuit die achtergrond werkt hij inmiddels ruim drie jaar als communicatiemanager voor het Projectbureau Einstein Telescope EMR. Eerder heeft Henk in het onderwijs, vele jaren in de dagbladjournalistiek en als communicatiemanager bij politie en Provincie Limburg (NL) gewerkt.