Leuven Gravity Institute gelanceerd
De KU Leuven lanceerde in oktober 2024 drie nieuwe instituten, waaronder het Leuven Gravity Institute. Het nieuwe instituut wil een belangrijke speler worden in de Einstein Telescope in de Euregio Maas-Rijn.
Einstein voorspelde zwaartekrachtgolven al in 1916, maar dacht dat de technologie nooit in staat zou zijn om die extreem kleine rimpelingen in de ruimtetijd te meten. In 2015 slaagde de Amerikaanse detector LIGO er als eerste in om de botsing tussen een ver weg gelegen paar zwarte gaten te horen. Met de Einstein Telescope wil Europa een detector ontwikkelen die zulke botsingen tot aan de rand van het zichtbare heelal kan horen.
Multidisciplinair
Het nieuwe Leuven Gravity Institute van de KU Leuven heeft als doel het multidisciplinaire onderzoeksweefsel te ondersteunen dat aan de basis ligt van waarnemingen met zwaartekrachtgolven. Die basis wil het uitbreiden om het wetenschappelijke, technologische en maatschappelijke potentieel van deze revolutie in de astronomie ten volle te benutten.
“Een van onze vier transversale thema’s is bijdragen aan de Einstein Telescope, die Europa’s meest geavanceerde observatorium voor zwaartekrachtgolven zal worden”, zegt Thomas Hertog, directeur van het Leuven Gravity Institute. Het instituut brengt verschillende onderzoeksgroepen en -disciplines samen om te helpen cruciale technologieën te ontwikkelen voor de Einstein Telescoop, zoals ultramoderne sensoren, spiegelcoatings en data-analysesystemen.
Het Leuven Gravity Institute is ook actief betrokken bij de selectie van mogelijke locaties voor de Einstein Telescope in het grensgebied van België, Duitsland en Nederland, de Euregio Maas-Rijn. Het instituut draagt bijvoorbeeld bij aan geologische studies en aan oplossingen voor civiel- en materiaaltechnische uitdagingen, zoals de bouw van stabiele en duurzame ondergrondse faciliteiten van meerdere kilometers om het instrument te huisvesten.
Naast de technische aspecten zet het Leuvense zwaartekrachtinstituut zich ook in om de maatschappelijke en economische impact van de Einstein Telescope te onderzoeken en te communiceren. Doel is het publiek te laten begrijpen hoe dit baanbrekende project zowel onze perceptie en begrip van het heelal als het dagelijks leven zou kunnen veranderen.
Pijlers
Het nieuwe instituut wil ook bijdragen aan zwaartekrachtonderzoek buiten de Einstein Telescope, vertelt Thomas Hertog: “We zetten ons ook in voor de grote broer van de Einstein Telescope in de ruimte, de LISA-missie van de European Space Agency (ESA).”
Een derde pijler voor het instituut bestaat uit een brede opleiding voor studenten, jonge onderzoekers en ingenieurs. Dat loopt uiteen van zwaartekracht(astro)fysica, data-analyse en computing, tot engineering voor detectoren van zwaartekrachtgolven. Tot slot wil het instituut de raakvlakken tussen wetenschap en kunst verkennen en de brede wetenschappelijke cultuur versterken.