Mapaway festival geïnspireerd door Einstein Telescope
Op het Mapaway Festival in Vaals (Nederlands Limburg) ontdekten bezoekers de geheimen van het landschap. De organisatie liet zich voor zijn thema’s inspireren door allerlei onderwerpen, van gravity hills tot de Einstein Telescope.
Het zomerfestival Mapaway in Vaals was tien dagen van kunst en omgevingswetenschap in Nederlands Limburg. Bezoekers namen van 16 tot en met 25 augustus deel aan workshops, lazen en maakten hun eigen schatkaarten, en gingen mee op ontdekkingstochten door het landschap. Eén van de zes thema’s van het festival haalde zijn inspiratie uit de Einstein Telescope.
“We zitten hier middenin het zoekgebied voor de Einstein Telescope en we merken dat het onderwerp leeft onder de mensen”, verklaart organisator Remy Kroese die keuze. In het zoekgebied vindt deze zomer op meerdere plaatsen geologisch onderzoek plaats om de ondergrond in kaart te brengen en een geschikte locatie te vinden voor het ondergrondse observatorium.
Amstel Gold-race
Hoe maak je zulk ondergronds onderzoek zichtbaar aan het aardoppervlak? Organisator Kroese benaderde de Belgische seismoloog Thomas Lecocq (Koninklijke Sterrenwacht van België, zelf niet betrokken bij de Einstein Telescope) om daar invulling aan te geven. Resultaat: een workshop over wat je zelf kunt aflezen uit seismometrie. Daar is veel meer uit te halen dan alleen informatie over ondergrondse steenlagen, bleek tijdens Mapaway.
“In maart dit jaar hebben we een aantal weken data opgenomen met seismometers in Vaals”, vertelt Lecocq: “Als je die opnames leert ‘lezen’ in onze workshop, kun je bijvoorbeeld de minieme grondbewegingen opsporen als de bus stopt bij de halte. Of je ziet wanneer de Amstel Gold-race langskomt!”
Kunstinstallatie
Naast de workshop seismologie en een rondwandeling over de Vaalserberg presenteerde Mapaway ook een kunstinstallatie met als inspiratie de Einstein Telescope. Met een driehoek van spiegels op het festivalterrein halverwege de Vaalserberg probeerden Kroese en collega’s een laserbundel rond te kaatsen – niet zo makkelijk als het lijkt, want bovengronds zijn er allerlei storende omgevingsinvloeden die het uitlijnen van de spiegels verstoren. De echte Einstein Telescope komt daarom ondergronds te staan, zodat de zachte bovenlaag van het gebied oppervlaktetrillingen kan dempen.
Kroese: “Op Mapaway willen we mensen fascineren en verwonderen met kennis van de omgeving. Liefst door verschillende lagen van kennis te verbinden: het ultieme doel van de Einstein Telescope, maar dan toegankelijk gemaakt met seismische informatie over het eigen dorp. Het is prachtig als al die lagen samenkomen!”
De workshop over de Einstein Telescope was ook meteen de slotakte van het festival. Mapaway bereikte 170 bezoekers, de bijbehorende kaartententoonstelling in het centrum van Vaals een veelvoud daarvan.
